Kebaikan Selenium untuk Kesihatan

Ramai orang obses dengan vitamin C, kolagen, atau omega-3. Tapi jarang yang sedar tentang satu mineral kecil tetapi sangat penting iaitu selenium. Walaupun namanya tidak sepopular kalsium atau zat besi, kekurangan selenium boleh beri kesan besar pada kesihatan daripada masalah tiroid, kelesuan kronik, hinggalah kepada penyakit jantung.

Selenium hanya diperlukan dalam jumlah yang kecil, tetapi fungsinya melibatkan hampir setiap bahagian tubuh. Ia bertindak sebagai antioksidan, menyokong imuniti, menjaga otak, dan ya, ada kajian yang tunjuk ia juga memberi manfaat selenium untuk mata. Sama ada melalui makanan atau suplemen selenium, mineral ini patut diberi perhatian lebih.

Apa Itu Selenium?

Selenium ialah mineral semula jadi yang ada dalam tanah, air, dan sesetengah makanan. Badan kita cuma perlukan dalam jumlah kecil, tetapi ia bertindak dalam banyak proses penting daripada metabolisme, hormon, sistem imun, sehinggalah perlindungan sel daripada kerosakan.

Kekurangannya mungkin jarang berlaku, tetapi jika ia berlaku, ia boleh membawa kepada masalah kesihatan yang serius seperti penyakit jantung, masalah kesuburan, dan gangguan penglihatan.

Apa Berlaku Jika Kekurangan Selenium?

Kekurangan selenium bukan sesuatu yang biasa berlaku, tetapi ia boleh jadi serius. Antara gejalanya termasuk:

• Keletihan yang berpanjangan
• Sakit kepala dan loya
• Kekeliruan atau masalah memori
• Sawan atau koma dalam kes teruk

Dalam jangka panjang, kekurangan boleh menyebabkan penyakit jantung yang dikenali sebagai Keshan disease, artritis yang dipanggil Kashin-Beck disease, serta masalah kesuburan lelaki.

Punca Kekurangan Selenium

Terdapat beberapa faktor yang boleh membawa kepada kekurangan selenium:

• Diet rendah makanan kaya selenium
• Penyakit seperti HIV atau Crohn’s disease
• Pesakit yang diberi nutrisi melalui IV dalam jangka panjang
• Tanah pertanian yang miskin selenium, yang mempengaruhi hasil tanaman

Kebaikan Selenium untuk Kesihatan

Tubuh manusia bekerja ibarat mesin kompleks. Kalau salah satu komponen hilang, seluruh sistem boleh terganggu. Selenium adalah “komponen kecil” itu walaupun saiznya kecil, ia terlibat dalam banyak proses penting:

• Membantu tiroid hasilkan hormon
• Menjadi antioksidan yang melawan radikal bebas
• Melindungi otak daripada kerosakan
• Menyokong sistem imun supaya lebih kuat melawan jangkitan
• Menyokong kesuburan lelaki
• Memberi manfaat selenium untuk mata dengan melindungi daripada penyakit mata berkaitan usia

Kenapa Selenium Penting Sangat?

1. Kesihatan Tiroid

Tiroid ialah kelenjar kecil di leher yang mengawal metabolisme. Selenium diperlukan untuk menghasilkan enzim yang melindungi tiroid daripada kerosakan oksidatif.

Kajian mendapati individu dengan penyakit Hashimoto’s thyroiditis yang mengambil suplemen selenium mengalami penurunan antibodi tiroid, sekali gus mengurangkan keradangan. Ini menunjukkan selenium boleh membantu dalam menstabilkan fungsi tiroid dan mengurangkan simptom hipotiroidisme seperti lesu, peningkatan berat badan, dan kemurungan.

2. Sokongan Kognitif dan Otak

Selenium juga melindungi otak daripada stres oksidatif yang dikaitkan dengan penyakit neurodegeneratif seperti Alzheimer dan Parkinson. Kajian manusia menunjukkan bahawa paras selenium yang rendah boleh mempercepat penurunan fungsi kognitif. Walaupun belum ada bukti kukuh untuk rawatan, penyelidik percaya cukup selenium dalam diet boleh membantu mengekalkan kesihatan otak jangka panjang.

3. Perlindungan Antioksidan

Antioksidan berfungsi melawan radikal bebas, dan selenium ialah salah satu antioksidan penting. Tanpa perlindungan ini, sel mudah rosak akibat penuaan, pencemaran, atau gaya hidup tidak sihat. Stres oksidatif yang tidak terkawal dikaitkan dengan kanser, penyakit jantung, dan penurunan fungsi otak.

5. Kesihatan Jantung

Satu kajian mendapati orang dengan tahap selenium yang rendah lebih berisiko mendapat kegagalan jantung, terutama golongan wanita lebih berusia dan mereka yang merokok. Kajian lain melaporkan bahawa pesakit dengan tahap selenium rendah menunjukkan gejala kegagalan jantung yang lebih teruk serta kadar kematian lebih tinggi. Ini menunjukkan bahawa selenium boleh memberi kesan langsung pada kesihatan jantung.

6. Sistem Imun

Selenium penting dalam mengawal keradangan dan menyokong komunikasi antara sel imun. Kajian menunjukkan individu dengan paras selenium lebih tinggi mempunyai tindak balas imun yang lebih baik terhadap jangkitan virus, termasuk influenza.

7. Kesuburan

Selenium membantu pembentukan sperma yang sihat. Kekurangannya boleh mengurangkan kualiti sperma dan menjejaskan kesuburan. Selain itu, sifat antioksidan selenium melindungi sel pembiakan daripada kerosakan akibat radikal bebas.

8. Manfaat Selenium untuk Mata

Pengambilan selenium mencukupi turut memberi kesan positif terhadap kesihatan mata. Kajian mendapati selenium boleh membantu mencegah age-related macular degeneration (AMD) dan katarak dengan melawan radikal bebas dalam tisu mata.

Dalam penyakit thyroid eye disease, kekurangan selenium didapati memperburuk simptom. Satu kajian klinikal menunjukkan pesakit yang mengambil suplemen selenium selama enam bulan mengalami peningkatan fungsi penglihatan dan pengurangan keradangan mata. Ini menjadikan selenium salah satu nutrien penting untuk kesihatan mata.

Sumber Makanan Kaya Selenium

Selenium boleh diperoleh daripada pelbagai sumber makanan:

• Kacang Brazil sangat tinggi selenium, hanya satu biji sudah melebihi keperluan harian
• Ikan laut seperti tuna, halibut, dan sardin
• Daging tanpa lemak seperti ayam, daging lembu
• Telur terutamanya kuning telur
• Bijirin penuh seperti nasi perang, pasta gandum penuh, oat
• Produk lain: keju cottage, lentil, baked beans, roti gandum

Suplemen Selenium

Bagi kebanyakan orang, makanan sudah cukup untuk memenuhi keperluan selenium. Namun, doktor mungkin mengesyorkan suplemen selenium jika seseorang mengalami kekurangan akibat penyakit tertentu atau penyerapan nutrien yang terganggu.

Perlu diingat, dos berlebihan boleh menyebabkan toksisiti selenium. Gejala termasuk keguguran rambut, nafas berbau, keletihan, masalah saraf, kegagalan buah pinggang, hingga masalah jantung. Had maksimum ialah 400 mikrogram sehari.

Risiko Salah Diagnosis

Gejala kekurangan selenium sering menyerupai keadaan lain. Sebagai contoh:

• Hipotiroidisme
• Kekurangan vitamin B12 atau vitamin D
• Keletihan kronik
• Kemurungan

Oleh itu, ujian darah diperlukan untuk mengesahkan sama ada masalah kesihatan berpunca daripada kekurangan selenium sebelum mengambil suplemen selenium.

Kesimpulan

Selenium mungkin tidak sepopular vitamin atau mineral lain, tetapi pengaruhnya terhadap kesihatan adalah besar. Ia melindungi sel, menyokong tiroid, meningkatkan imuniti, menjaga otak, dan memberi manfaat selenium untuk mata.

Makanan adalah sumber terbaik selenium, tetapi dalam kes tertentu, suplemen selenium boleh membantu. Namun, pengambilannya mesti berhati-hati kerana terlalu banyak selenium boleh mendatangkan mudarat.

Akhirnya, mineral kecil ini memberi kita satu pengajaran penting: jangan pandang rendah pada yang kecil, kerana kesannya boleh jadi sangat besar.